طور کلی تعریف های متفاوتی از اعتیاد شده است. مثلا سازمان بهداشت جهانی اعتیاد را اینگونه تعریف کرده: “اعتیاد عبارت است از رابطه ای بیمارگونه با یک ماده یا فرآیند روان گردان (mood altering) که منجر به تاثیرات مخرب بشود یا زندگی فرد را در معرض تهدید قرار دهد”.
این تعریف کلی اعتیاد بود که در مورد اعتیاد جنسی بطور خاص می شود اینطور تعریفش کرد، رفتار جنسی تکرار شونده یا وسواس گونه ای که لزوما در حالت عادی، غیر طبیعی نیست (مثلا داشتن رابطه جنسی با همسر) اما فرد کنترلی بر روی تعداد دفعات آن ندارد و همین مسئله باعث نتایج ناخوشایند رابطه ای و بعضا اجتماعی برای فرد می شود.
پیش از سال ۱۹۹۴ تنها اصطلاحی که به کار می رفت “اعتیاد جنسی” بود. اما بعدا به این نتیجه رسیدند که برای اینکه بعضی از این رفتارها به خودی خود مشکل ساز نیستند و تنها وسواس فکری نبست به انجام دادن آن عمل است که آن را ناخوشایند می کند، باید کلمه وسواس را هم در شرح حال فردی که رفتار غیرقابل کنترل جنسی دارد به کار برد.
حال باید دید که اصلا چرا افراد به این رفتارها رو می آورند:
- برای برطرف کردن احساس تنهایی و اینکه به گروه خاصی تعلق ندارند.
- برای تخلیه هیجان.
- برای فراموش کردن درد و رنج روحی در کوتاه مدت. در زمانی که ناراحتی عمیقی به فرد رو می آورد که چون تحمل افراد در برابر سختی ها متفاوت است.
- پناه بردن به فضایی که از دست واقعیت های زندگی در امان باشد، مثلا در خانواده ای که پدر و مادر نسبت به هم خشونت ابراز می کنند و بچه کاری از دستش بر نمی آید، ممکن است برای اینکه از این واقعیت تلخ به دور باشد به خود ارضایی افراطی پناه ببرد.
تشخیص اعتیاد جنسی و درمان آن از این نظر اهمیت دارد که معمولا نه تنها زندگی اجتماعی فرد مختل می شود مانند اکثر اعتیاد ها، بلکه ممکن است افراد دیگر هم در این جریان آسیب روحی یا جسمی ببینند. مثلا کسی که اعتیاد به مواد مخدر دارد در نهایت ممکن است به خودش آسیب بزند اما کسی که اعتیاد جنسی دارد، برای فرونشاندن نیازش ممکن است کسی را مورد آزار و یا حتی تجاوز جنسی قرار بدهد و غیره.
اعتیاد های شایع جنسی که ما می بینیم بیشتر اینها هستند:
- خودارضایی (استمنا) یا Masturbation
- رابطه جنسی کوتاه مدت با افراد متعدد به خصوص زنان خیابانی.
- اعتیاد به سایت های سرگرمی بزرگسالان در اینترنت که غالبا با وسواس فکری و رفتاری به خودارضایی مرتبط است (معمولا۱ تا ۲ ساعت در روز).
- اعتیاد به سایت هایی که تصاویر جنسی افراد زیر سن قانونی را ارائه می کنند که پیگرد قانونی هم برای استفاده کنندگان آن دارد.
برای شناخت و درمان اعتیاد باید تمام زمینه های زندگی فرد را در نظر گرفت. اما ما از این سئوال های اولیه برای تشخیص کمک می گیریم:
1- آیا هرگز پیش آمده که نخواهید رفتار جنسی را بکنید اما نتوانستید خودتان را کنترل کنید؟ (این مسئله باید در طول حداقل ۶ ماه ادامه داشته باشد. اگر یکی دو بار این حالت را داشته اید دلیل بر اعتیاد جنسی نیست)
2- آیا رفتار جنسی شما باعث مشکلات فردی (مثلا احساس بی قراری، گناه و شرم) یا مشکلات جدی مثل به هم خوردن رابطه تان با اشخاص دیگر شده؟ یا مشکل قانونی به خاطرش برایتان پیش آمده؟ از نظر شغلی برایتان مسئله ای ایجاد کرده، مثلا همکارتان متوجه رفتاری شده که بخواهد بخاطرش به شما تذکر بدهد و یا حتی اخراج شده باشید؟ یا مسئله پزشکی برایتان پیش آمده مثل آسیب زدن به آلت تناسلی تان و یا مبتلا شدن به بیماری های مقاربتی و یا حاملگی های ناخواسته برای خانم ها؟
3- آیا هرگز رفتار جنسی را به طور مکرر انجام داده اید که احساس کردید باید از همه مخفی باشد و یا به شدت از انجام آن احساس حقارت و شرمندگی کرده اید؟
4- آیا هیچ وقت بخاطر اینکه مدت زیادی را صرف خیالبافی جنسی، خودارضایی و یا رفتارهای جنسی دیگر می کنید احساس ناراحتی کرده اید و یا مشکلی برایتان پیش آمده، مثلا سرزنش دوستان و یا افراد خانواده.
5- هیچ وقت با خودتان فکر کردید که میل جنسی تان پیش از حد است؟ مثلا اگر خودارضایی و رابطه با همسرتان همه را با هم در نظربگیریم، آیا در طول زندگی تان زمانی بوده که بیش از ۷ بار در هفته بخواهید نیاز جنسی تان را برآورده کنید؟ آیا زمانی بوده که این حالت یعنی ارضا شدن جنسی ۷ بار یا بیشتر در هفته به مدت ۶ ماه ادامه پیدا کرده باشد؟
اگر پاسخ به دو سئوال از این پرسش ها مثبت باشد می توان تشخیص اعتیاد جنسی را برای فرد داد. در بعضی اوقات هم افراد برای مسائل دیگر به ما مراجعه می کنند و مثلا اینکه چرا دیگر برانگیختگی جنسی پیدا نمی کنند و از بودن با همسرشان لذت نمی برند. و یا آقا با مشکل نعوظ مراجعه می کند و غیره که با گرفتن شرح حال متوجه می شویم که اعتیاد درمان نشده جنسی ریشه مسئله بوده.
این را هم اشاره کنم که که مسائل و مشکلات جنسی بسیار پیچیده هستند و مسائل فرهنگی و خانوادگی و اجتماعی و غیره در ایجاد و شکل دهی به آنها بسیار موثرند، بنابراین با شنیدن این برنامه تصور نکنید که اعتیاد جنسی دارید.
اگر خیلی نگران هستید می تواند برای یک مشاوره اولیه پیش متخصص بروید اما اگر علائم ذکر شده را به مدت ۶ ماه یا بیشترو بصورت پیوسته نداشتید می توانید با کمی اراده سبک زندگی تان را به سمتی که می خواهید تغییر بدهید.
ما معمولا فرد را برای گرفتن شرح حال اولیه برای یک مدت تنها می بینیم، که فرد راحت بتواند حرفش را بزند و با توجه به شرایط از همسرش هم دعوت می کنیم که در جلسات شرکت کند.
درمانی که ما ارائه می کنیم با تمرین های فکری و شناختی و رفتاری است. اعتقاد این تئوری بر این است که از زمانی که فرد می خواهد دست به یک رفتار بزند تا زمانی که آن را واقعا انجام بدهد مراحل مختلفی را طی می کند که از یک مرحله ای به بعد دیگر راه بازگشتی نیست.
ما روان درمانگران جنسی که از دید شناختی و رفتاری مشکلات را مورد تشخیص و درمان قرار می دهیم: اول به فرد کمک می کنیم تا متوجه بشود چرا این رفتار را انجام می دهد و بعد در شناسایی مراحلی که فرد تا انجام این محل دارد کمکش می کنیم و وقتی فرد این مراحل را شناخت، پیش از اینکه به مرحله غیرقابل برگشت برسد میتواند رفتار را کنترل کند.
مرحله بعدی این است که این موقعیت را حفظ کند یعنی مرحله ترک را دائمی کند و دیگر به آن رفتار برنگردد.
در تمامی مراحل، شرکت در گروه های حمایتی خیلی موثر است و به شدت توصیه می شود. اینکه افرادی که مسائل مشابه دارند با هم می نشینند و صحبت می کنند و به هم کمک می کنند که شناخت بهتری نسبت به قضیه اعتیاد پیدا کنند و این دوران را با قدرت بیشتری سپری کنند.
این گروه ها اولین بار برای افرادی که می خواستند مصرف الکل را ترک کنند در آمریکا شکل گرفت به اسم گروه های AA (چیزی معادل معتادان گمنامAlcohol Anonymous) و بعدها برای اعتیادهای دیگر هم به کار گرفته شد و مثلا در مورد اعتیاد جنسی گروه های (Sexual Anonymous) SA چون بسیار مفید بود ادامه پیدا کرد.
عواملی که درمان را دشوار می کند معمولا اینها هستند:
- هرچه سن شروع اعتیاد جنسی کم تر باشد درمان آن در سنین بالاتر دشوارتر خواهد بود.
- هرچه تعداد دفعات انجام رفتار اعتیاد گونه بیشتر باشد درمان سخت تر است مثلا کسی که هفته ای ۷ بار خودارضایی مرضی دارد راحت تر درمان می شود تا کسی که روزی ۶ بار این تجربه را دارد.
- استفاده همزمان از الکل و مواد مخدر و یا محرک و روان گردان.
و در نهایت اگر فردی عمل را انجام می دهد اما احساس پشیمانی یا گناه نمی کند معمولا درمانش طولانی تر است چون اول باید به مرحله ای برگردد که کارش را به عنوان عملی ناپسند قبول کند که معمولا با شوک همراه است و بعد مراحل بعدی درمان انجام شود.
عواملی که به ترک فرد کمک می کند:
- داشتن کار و محل درآمد ثابت.
- بودن در یک رابطه عاطفی و جنسی ثابت مثلا برای کسی که متاهل است ترک اعتیاد جنسی آسان تر از فردی است که مجرد است.
- داشتن حلقه اجتماعی و عاطفی برای حمایت کردن از او.
- اگر فرد امکان این را داشته باشد که هیجانات جنسی اش را از راه های سالم تر تخلیه کند زودتر به درمان پاسخ می دهد چون روش های جایگزین برای تخلیه احساسات جنسی اش دارد.
درگیری بیش از اندازه با مسایل جنسی موضوعی است در هر جامعه ای وجود دارد این مشکل می تواند به راحتی زندگی فرد را از مسیر عادی خارج می کند و باعث شود در کار و زندگی فرصت ها را از دست بدهد، یا حتی از پیامد های آن می تواند شکست حرفه ای یا خانوادگی باشد. یا در بدترین حالت منجر به یک بیماری خطرناک شود: اعتیاد جنسی! آیا شما هم این مشکل را احساس کرده اید؟ آیا احساس کرده اید که در حال تلف کردن انرژی، جوانی و زندگی خود هستید؟ اگر چنین است به شما توصیه می کنم این مقاله را بخوانید در این مقاله نکته ها و راهکار هایی به شما ارائه می شود که به کمک آن می توانید فکر خود را از مسائل جنسی خلاص کنید.
برای اینکه فکر خود را از مسایل جنسی آزاد کنید ابتدا باید بدانید که هر کسی به طور طبیعی و غریزی تمایلات جنسی دارد و خواه نا خواه افکارش به این سمت کشیده می شود این حقیقتی است که بسیاری از ما از اعتراف به آن می گریزیم. بنابراین قبل از هر چیز باید بدانیم که نمی توانیم فکر خود را صددرصد خلاص کنیم. چون بدن شما این گونه می خواهد. و مرتب خود را برای فعالیت جنسی بعدی آماده می کند. و این مانند پارازیتی قوی است که به صورت روزمره وارد زندگی شما می شود ولی آنچه مهم است برخورد شما با این حقیقت و در کنترل داشتن آن است.
در مورد وسوسه های جنسی و افکاری که در ذهن فرد وجود دارد یک واقعیت وجود دارد که مانند باتلاق می ماند هر چه زودتر از این باتلاق دور شوید بهتر می توانید از فرو رفتن نجات پیدا کنید بنابراین هر گاه فکر کردید دچار وسوسه شده اید در همان قدم اول اقدام کنید و یکی از روش های زیر را به کار گیرید.
همیشه خود سکس موضوعی نیست که شما را تحریک کند. بعضی مواقع خستگی و بی حوصلگی مداوم و نداشتن تفریح سالم سبب می شود ذهن برای رفع خستگی به دنبال سرگرمی بگردد و بسیاری مواقع افکار جنسی اولین راه حلی است که یافت می شود و فرد به این صورت تحریک می شود تحریک کننده های مختلفی وجود دارد هر کسی خود بهتر می داند چه چیزی باعث مشغول شدن ذهن او به این مسائل می شود و بهترین راه حل برای جلوگیری از افتادن در دام مسایل جنسی این است که این تحریک کنندها را بشناسید و بدانید چه چیزی باعث می شود فکر شما مشغول گردد، آنگاه باید کاری کنید که کمتر در معرض این عوامل قرار گیرید و به طور طبیعی کمتر تحریک شوید. یکی دیگر از عوامل تحریک کننده استرس است تحقیقات ثابت کرده است که استرس بالا عاملی قوی است که ذهن را از مسیر عادی خارج می کند و در بسیاری مواقع به سمت افکار جنسی سوق می دهد. و به این ترتیب برای خود راه فراری پیدا می کند.
اگر واقعا می خواهید از شر مسائل جنسی و فکر کردن بیمار گونه به آن خلاص شوید باید با خود رو راست باشید و به خود تعهد دهید که خود را از درون آزاد نمایید. اعتقادات مذهبی بسیار کمک می کنند و عبادت به فرد احساس آرامش و قدرت بیشتری برای مبارزه با وسوسه ها می دهد یا اگر فرد مذهبی نیستید می توانید حداقل کنترل تفکرات جنسی را هدف خود قرار دهید به طوریکه این تفکرات شما را از مسیر عادی زندگی منحرف نکنند و زندگی روزمره شما از قبیل درس یا کار را مختل نکند. اگر با خود این عهد را بسته اید و آن را فراموش کرده اید و فکر می کنید برای یاد آوری آن نیاز به کمک دارید می توانید از یک انگشتر، دستبند یا النگو استفاده کنید و به آن به عنوان یک نماد نگاه کنید نمادی که به شما یاد آوری می کند به راهی خطا می روید نمادی که به شما می گوید خوشبختی و موفقیت از این مسیر نمی گذرد. این نماد تعهد شماست. و به این ترتیب تمرین می کنید که اراده خود را تقویت نمایید و وسوسه ها را در همان لحظه اول خفه کنید.
با تذهیب نفس شما انرژی جنسی خود را به یک کار مثبت تبدیل می کنید. این عمل زمانی رخ می دهد که شما تمایل جنسی خود را به سمتی دیگر هدایت می کنید که منجر به خلق یک کار با ارزش می شود. خوب به جای اینکه با افکار جنسی خود را اذیت کنید می توانید از یک سرگرمی خلاقانه لذت ببرید کار هایی مانند: نوشتن، مجسمه سازی یا نواختن موسیقی، خراطی، سفال گری و ... می توانند به شما کمک زیادی بکنند. اگر این کاری باشد که واقعا از آن لذت می برید به این ترتیب راهی کارا وجود دارد که به کمک آن می توانید در عین حال که به تذهیب خود می پردازید احساس رضایت بیشتری هم خواهید داشت.
اگر در محلی هستید که نمی توانید به سرگرمی های مورد علاقه خود مشغول شوید خود را به نرمش و فعالیت مشغول نمایید. اگر حرکات ورزشی که انجام می دهید به اندازه کافی سنگین باشد قاعدتا فکر شما به چیز دیگری منحرف نخواهد شد. اوقات فراغت خود را با یک فیلم زیبا یا یک کتاب جذاب بگذرانید سعی کنید در فعالیت های ورزشی تیمی شرکت نمایید. هر چند فعالیت های خارج از منزل لزوما فکر شما را از سکس منحرف نمی کند اما می تواند به شما کمک کند راحتتر فکر خود را از مسائل جنسی منحرف نمایید.
هر کس نیاز به زمانی برای آرامش و استراحت دارد، اما زمان زیادی را به بطالت گذراندن می تواند نتیجه منفی داشته باشد. برنامه روزانه خود را با فعالیت ها و رویداد های مختلف پر کنید. در پایان روز زمانی برای استراحت و آرامش خود قرار دهید، اما نه آنقدر که موجب کسالت شما شود. بسیار مهم است که کار هایی را که ی خواهید انجام دهید بنویسید من به شما قول می دهم وقتی که این کار را انجام دهید بش از 50 درصد کار انجام شده است چون مغز شما به این روش بهتر عمل می کند و بیشتر روی هدف شما متمرکز می شود. اما نکته ای که در این میان مهم است داشتن یک هدف با ارزش در زندگی است هدفی که به اندازه کافی بزرگ و ارزشمند باشد تا به شما انگیزه کافی برای فعالیت بدهد و در این صورت از فعالیت های خود بیشتر لذت می برید و احساس خوبی از خود خواهید داشت که این احساس خوب به شما کمک می کند کمتر به افکار بی ارزش توجه کنید.
همان قدر که این کار به نظر وحشتناک و خجالت آور می رسد همانقدر هم می تواند موثر باشد. اگر کسی را می شناسید که در مورد دیگران قضاوت نمی کند و می تواند درک کند که این مشکلی است که ممکن است برای هر کسی پیش آید و همنطور به هدف شما ارزش خواهد داد آدم خوش شانسی هستید. او را از دست ندهید هر روز با او صحبت کنید، و درباره عملکرد خود توضیح دهید. اگر در شرایطی قرار گرفتید که احساس کردید تحریک شده اید و افکار شما در جهتی که نباید حرکت می کند رک و بی پرده به او بگویید. آنگاه متوجه خواهید شد که در این هنگام چقدر قدرت وسوسه و این افکار کم می شود. چون با گفتن آن از ارزش آن کاسته اید. البته باید این دوست شما انسان رازداری باشد.
هر چیزی از بوق ماشین گرفته تا مادربزرگی که که او را خیلی دوست دارید خوراکی دلپذیر که موتور تحریک شما را خاموش کند می تواند مفید باشد. این کار را تمرین کنید مانند این که مغز خود را برای یک دوش آب سرد فرستاده اید. این روش یک راه حل بلند مدت نیست و فقط می تواند به صورت کوتاه مدت مفید باشد و وقتی که احساس می کند فورا باید کاری بکنید، راه حل خوبی خواهد بود.
این مقاله اختصاصاً برای یاد بگیر دات کام تهیه شده است و استفاده از آن فقط با ذکر نام نویسنده یا مترجم و نام یاد بگیر دات کام همراه با لینک آن مجاز است